มนุษย์เราดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยปัจจัย 4 ประการ คือ อาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม และยารักษาโรค นับตั้งแต่ยุคเริ่มกำเนิดมนุษย์บนโลกนี้ จึงได้มีการสร้างสรรค์สิ่งต่างๆ มากมาย เพื่อตอบสนองปัจจัย 4 ประการ ให้ชีวิตมนุษย์มีความสุข ความปลอดภัย และความมั่นคง การสั่งสมสิ่งเหล่านี้อย่างต่อเนื่องหลายยุคหลายสมัยนั้น เราเรียกกันว่า “ภูมิปัญญา” “ปัจจัย 4 ของชีวิต” จะพาเราย้อนกลับไปดูว่า มนุษย์ตั้งแต่ยุคโบราณเรื่อยมาจนถึงผู้คนบนดินแดนไทยสมัยอดีต กินอะไร อยู่อาศัยกันอย่างไร เสื้อผ้าเครื่องประดับมีลักษณะอย่างไร และมีวิธีบรรเทาความเจ็บป่วยอย่างไร พร้อมกับคำอธิบายสั้นๆ ตามหลักฐานที่ปรากฏ