Photo : Espoon Kirjastoautot
รถห้องสมุดเคลื่อนที่เป็นภารกิจที่ห้องสมุดหลายแห่งทั่วโลกเลือกดำเนินการเพื่อลดช่องว่างในการเข้าถึงหนังสือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มเป้าหมายที่อยู่ไกลจากห้องสมุด สำหรับห้องสมุดเมืองเอสโป ประเทศฟินแลนด์ก็ได้สร้างห้องสมุดเคลื่อนที่เช่นกัน คันแรกชื่อว่า Helmi มีลักษณะธรรมดาๆ ออกปฏิบัติการในช่วงบ่ายหรือเย็นที่บ้านห้องสมุดในชุมชนหรือในโรงพยาบาล และต่อมาได้สร้าง Välkky ซึ่งดูแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง เพราะมีสีสันสะดุดตาและดึงดูดให้เด็กๆ วิ่งเข้ามาหา
Photo : Espoon Kirjastoautot
Välkky จะออกเดินทางแต่เช้าไปยังโรงเรียนหรือศูนย์รับเลี้ยงเด็กในฐานะห้องสมุดที่แสนทันสมัย ช่วงบ่ายอาจปรับเปลี่ยนการบริการให้หลากหลายขึ้นสำหรับทั้งกลุ่มเด็กและผู้ใหญ่ เช่น รถบัสนักเขียน โรงภาพยนตร์เคลื่อนที่ จัดเวิร์คช็อปสื่อผสม เป็นที่พบปะสำหรับชมรมนักอ่าน และกลุ่มผู้พิการ
Photo : Espoon Kirjastoautot
ภายในรถบัสมีทั้งหนังสือและทรัพยากรอื่นๆ ที่สามารถยืมออกได้ มีคอมพิวเตอร์และสื่อเทคโนโลยีมัลติมีเดียสำหรับบริการตนเองพร้อมคู่มือบอกวิธีการใช้ จุดชาร์จไฟสำหรับแท็บเล็ตของลูกค้า 10 จุด พร้อมด้วยพริ้นเตอร์ และเครื่องเล่นเพลย์สเตชั่น ภายในรถมีอุปกรณ์จำนวนมากเพื่อให้ผู้ใช้บริการหาข้อมูลร่วมกันเป็นกลุ่มหรือกิจกรรมการเรียนการสอน เครื่องมือสำหรับจัดเวิร์คช็อป เช่นการอบรมแต่งเพลง ทำแอนิเมชั่น หรือออกแบบโปสเตอร์ หรือให้เด็กเล่นเกม
Photo : Espoon Kirjastoautot
การออกแบบพื้นที่ภายในรถบัสที่มีอยู่อย่างจำกัดคำนึงถึงความยืดหยุ่นและประโยชน์ในการใช้งานเป็นสำคัญ รวมทั้งให้ความรู้สึกเป็นส่วนตัวและปลอดภัย มีชั้นวางหลากหลายรูปแบบ ทั้งชั้นวางหนังสือ ชั้นวางไอแพด ซึ่งสามารถปรับแทนที่ด้วยโซฟา ผนังสามารถใช้แขวนสิ่งต่างๆ ขึงม่านหรือฉากได้ มีเก้าอี้แบบพับเก็บได้ ด้านหลังของรถเป็นเวทีสำหรับจัดกิจกรรมแสดงดนตรี แสดงละครหุ่น หรืออ่านหนังสือให้เด็กฟังก็ได้ บางครั้งก็จัดพื้นที่บนรถแบบโล่งๆ เพื่อเล่านิทาน เล่นโยคะ หรือเล่นเกม
ห้องสมุดได้ร่วมมือกับสำนักพิมพ์ซึ่งจัดทำสื่อการเรียนอิเล็กทรอนิกส์ ทำให้ Välkky กลายเป็นรถบัสคณิตศาสตร์ที่ตระเวนจัดกิจกรรมเสริมการสอนตามโรงเรียน โดยผสานเทคโนโลยีกับกับกิจกรรมทางกายภาพ เช่น เด็ก ป.1 จะได้เรียนเลขกับยิมนาสติก ป.3 เรียนเลขกับการฝึกทำแอนิเมชั่น
Photo : Espoon Kirjastoautot
ที่มาเนื้อหา
https://www.ifla.org/files/assets/public-libraries/publications/eva.docx